Dwójka duńskich matematyków podjęła się zbadania dynamiki rozprzestrzeniania się opinii wśród różnych, heterogenicznych sieci społecznościowych złożonych z podobnych osób. Chcieli oni zweryfikować, czy dynamika ta zależy od rodzaju sieci oraz na ile finalnie wpływa ona na liczebność takiej sieci. Badanie miało przynieść odpowiedź na pytanie czy mała grupa może w efekcie wpłynąć na decyzje podejmowane przez większość. Czy jest możliwa manipulacja i sterowanie informacjami w kontekście wyborów politycznych?⁽¹⁾

Budując swój model założyli, że badać będą dwa konkurencyjne produkty, których rozprzestrzenianie się następuje zgodnie z deterministyczną regułą aktualizowania stanów progowych węzłów opisujących, który produkt został przyjęty przez grupę. Jako jeden z nich wskazali produkt popularny (meinstrimowy), jako drugi produkt niszowy (undergroundowy).

Rys. 1. Ilustracja modelu społecznej infekcji

Graficzna reprezentacja modelu społecznej infekcji pokazuje dwa węzły: (1) węzeł „Hipster” z prawdopodobieństwem p_Hip, (2) węzeł „Konformista” z prawdopodobieństwem 1 – p_Hip. Badacze założyli, że jeżeli co najmniej ułamek węzłów sieci głównej jest aktywny to węzeł „Hipster” i „Konformista” aktywuje się także i przyjmuje w czasie t (dla t ≥ 1), produkt który większość jego aktywnych sąsiadów przyjęła w czasie t-1 (czerwone zabarwienie). „Konformista” wybiera produkt bardziej popularny (niebieski), „Hipster” mniej popularny (fioletowy). Dla obu węzłów przypada takie samo prawdopodobieństwo przyjęcia produktów popularnych u sąsiada. W efekcie następuje wzrost popularności produktu w całej heterogenicznej sieci, zarówno meinstrimowej jak i undergroundowej. Obliczona przez nich dynamika zmian (nazwana „infekcją”) jest taka sama dla obu sieci, niezależnie od kategorii węzłów.

Wyniki badań wskazują na to, że gdy tylko jakiś produkt (ideowy, materialny) zostanie przyjęty przez jakiegokolwiek członka grupy (sieci społecznościowej), to niezależnie od statusu oraz charakterystyki tego członka, produkt ten rozpocznie swoją ekspansję i rozprzestrzeni się wśród innych członków społeczności, doprowadzając do jego przyjęcia przez większość populacji danej grupy. Zmieni się wówczas status i wiarygodność samego produktu (z „niszowego” stanie się „pożądanym”), w efekcie czego rozpocznie się infekcja innych (zewnętrznych, heterogenicznych) grup społecznych.

Tak działa rozprzestrzenianie się opinii, memów, fejków i „faktów alternatywnych”. Autorzy twierdzą, że model ten sprawdza się zarówno w wyborach politycznych jak i konkurencji rynkowej między produktami, wpływając na jakościowe różnice w ostatecznych wynikach między konkurującymi produktami, ideami, kandydatami politycznymi itd.

Wszędzie w naszym stechnicyzowanym świecie działa taki sam mechanizm infekcji.

—
_{(1) Juul, Jonas S., and Mason A. Porter. „Hipsters on networks: How a small group of individuals can lead to an anti-establishment majority.” arXiv preprint arXiv:1707.07187 (2017).}